Nghệ thuật có cần đẹp không ? Nếu nghệ thuật không khiến bạn cảm thấy một cảm xúc nào đó, hoặc không khiến bạn cảm thấy gì, thì ấy có thật sự là nghệ thuật hay không? Và điều gì để xác định xem như thế nào mới là một tác phẩm nghệ thuật đẹp?
Nghệ thuật có cần đẹp không ?
Bài viết này sẽ đào sâu vào khía cạnh triết học của nghệ thuật để khai mở mối quan hệ của nó với cái đẹp. Trong bài viết, chúng ta sẽ vén mở bức màn bí mật về tâm lý học nghệ thuật, về khái niệm của cái đẹp trong nghệ thuật, và điều gì khiến “nghệ thuật” vừa vang danh lại vừa đẹp đẽ.
Về cơ bản, nghệ thuật là biểu hiện của một tập hợp những suy nghĩ và cảm xúc mạnh mẽ, được phô bày ra ngoài dưới dạng những sản phẩm vật lý như tranh vẽ, ảnh chụp, đồ thủ công, tác phẩm điêu khắc, âm nhạc hay điện ảnh, v.v. Qua nghệ thuật, người nghệ sĩ có thể truyền tải cảm xúc của họ, những gì trực giác thôi thúc họ làm, những lời đáp cho thế giới, và cả những mong muốn của họ. Thêm vào đó, họ có thể chia sẻ với thế giới những trải nghiệm cá nhân của chính mình thông qua nỗ lực tạo tác nghệ thuật. Và bạn biết gì không, điều ấy không phải lúc nào cũng mĩ miều.
Quan điểm về việc liệu nghệ thuật có luôn phải khiến người ta hài lòng về mặt thẩm mỹ hay không vẫn còn là điều gây tranh cãi. Các nhà triết học gọi phản ứng của con người trước những gì đẹp mắt là một “phản ứng thẩm mỹ”. Nhưng sẽ sao đây nếu nhiều người không cùng có chung “phản ứng thẩm mỹ” này? Điều ấy có khiến thứ được nhìn trở nên kém hấp dẫn hay kém đẹp mắt hơn không? Cái đẹp trong nghệ thuật là một sự trừu tượng mơ hồ không có mấy giá trị khi người ta diễn giải các chất liệu nghệ thuật. Cuối cùng thì cái đẹp là gì kia chứ? Và ta có thể giải thích định nghĩa của nó chỉ bằng lời hay không?
*‘Nghệ thuật và ?’ là tập hợp những bài viết nghiên cứu về tương quan giữa Nghệ thuật và các lĩnh vực khác nhau trong xã hội. Ở đây, ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về những tác động của Nghệ thuật lên các lĩnh vực đời sống, từ kinh tế, chính trị cho tới tâm lý, v.v., và cách mà các phạm trù xã hội này tác động ngược lại lên Nghệ thuật. *